مصلای تاریخی سبزوار ساخته حاجی شجاع، معمار اصفهانی از سده هشتم هجری قمری در شرق سبزوار و در خیابان خواجه نظام الملک (شهدا) واقع شده است.
مصلای تاریخی سبزوار محل اعدام سربداران
مصلی محل به دار آویخته شدن شیخ خلیفه سربدار به دست مغولان بوده است. در ابتدا خانقاه بزرگان سربداریه بوده؛ سپس جایگاه برپایی نمازهای اعیاد میشود. اگرچه برخی صاحبنظران بنای مصلی را به دوره سربداران نسبت میدهند ولی شیوه ساختمانی آن با معماری دوران صفویه مقایسه میشود.
مصلای سبزوار با زیر بنای ۲۴۲ مترمربع و فضایی نزدیک به یک هکتار، دیوارچینی کوتاهی دارد. ساختمان آن یک چهارطاقی با گنبدی بر فراز آن و ایوانی بزرگ در جلوی بنا است. ساختمان اصلی با کاشیهای معرق و تزئینات گچی آراسته شده و کتیبههایی نیز بر ایوان و پایهها نقش بسته است.
مصلایی بر روی برجهای ضدزلزله
برجهای نیماستوانهای از عناصر معماری است که نقش پشتیبان پایههای کنارههای ایوان و جلوگیری از رانش دیوارهای این بخش را داشته است. این اثر با شماره ۱۳۱۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
در فاصله کمی از مصلای تاریخی سبزوار، مصلای جدید ساخته شده که محل برگزاری آیین نماز جمعه است.
