نوروز جشن باستانی و میراث فرهنگی ناملموس، یکی از کهنترین و گستردهترین آیینهای مشترک میان ملتهای مختلف است که در سال ۲۰۰۹ به عنوان یک میراث جهانی در فهرست یونسکو به ثبت رسید. اخیراً مغولستان به عنوان سیزدهمین کشور عضو این پرونده چندملیتی نوروزی در یونسکو معرفی شد، اتفاقی که نشاندهنده گسترش و عمق نفوذ فرهنگی این آیین است.
نوروز که به معنی روز نو است، در مناطق مختلف به شیوههای گوناگونی گرامی داشته میشود. این جشن با محوریت طبیعت، نوسازی و آغاز سال جدید خورشیدی ریشه در فرهنگها و سنتهای تمدنهای کهن دارد. در حالی که بسیاری از کشورها مانند ایران، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان از دیرباز این آیین را برگزار کردهاند، مغولستان نیز با پذیرش این میراث فرهنگی، ارتباط تاریخی و فرهنگی خود با این آیین را به رسمیت شناخت.
مغولستان دارای پیشینهای غنی از آداب و رسوم مرتبط با طبیعت و احترام به چرخههای طبیعی است. این کشور با افزودن آیین نوروز به فهرست رسمی میراث خود، گامی مهم در تقویت روابط فرهنگی و همبستگی منطقهای برداشته است. ثبت نوروز در مغولستان نشاندهنده اهمیت این جشن بهعنوان پلی میان فرهنگهای گوناگون است که نه تنها تاریخ مشترک بلکه ارزشهای انسانی همچون صلح، دوستی و همزیستی مسالمتآمیز را برجسته میکند.
یونسکو بهعنوان نهادی بینالمللی، با ثبت میراث فرهنگی ناملموس در فهرست جهانی به دنبال حفظ و ترویج تنوع فرهنگی است. اضافه شدن مغولستان به پرونده نوروزی، فرصتی برای به اشتراک گذاشتن آیینها و سنتهای خاص این کشور در قالب جشن نوروز فراهم میکند و در عین حال اهمیت همکاری میانفرهنگی را تقویت مینماید.
مغولستان با قرار گرفتن در جمع کشورهای نوروزی، زمینه ای تازه برای تبادل فرهنگی با دیگر ملتهای عضو این پرونده ایجاد کرده است. سنتهای مغولستان همچون دیگر کشورها بر پایه احترام به طبیعت و هماهنگی با چرخههای فصلی استوار است. این پیوستگی فرهنگی نشان میدهد که نوروز متعلق به منطقه خاصی از جهان نیست بلکه نمادی جهانی از جشن طبیعت و همبستگی انسانی است.
این رویداد بهویژه در زمانی رخ میدهد که جهان بیش از همیشه نیازمند اتحاد و تعامل فرهنگی است. ثبت مغولستان بهعنوان بخشی از این میراث جهانی، یادآور آن است که نوروز فراتر از یک جشن ملی نمادی از وحدت و تنوع فرهنگی است که مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و ملتها را در قالبی از همبستگی و احترام به تاریخ و طبیعت به هم نزدیک میکند. نوروز با پیام صلح و دوستی امروز بیش از هر زمان دیگری اهمیت جهانی خود را به نمایش گذاشته است.
