امیر علیشیر نوایی آرامگاه عطار نیشابوری را در دوره تیموری ساخت. بنای کنونی آرامگاه، ۸ ضلع و ۴ در ورودی دارد. گنبدی کاشیکاری شده دارد و در نمای بیرونی هم چهار غرفه کاشیکاری شده و درون بقعه، یک ستون هشت ترک به ارتفاع ۳ متر عمود بر سنگ قبر عطار دیده میشود.
عطار نیشابوری که بود؟
فریدالدین عطار نیشابوری شاعر و عارف نامی ایران در سال ۵۴۰ زاده شد و در سال ۶۱۸ هجری قمری در گذشت. در عرفان، مرید شیخ یا منسوب به سلسله خاصی از مشایخ تصوف نبود.
داروسازی و داروشناسی را در جوانی از پدرش آموخت و به کار عطاری و درمان بیماران میپرداخت. در میانه عمر دچار یک دگرگونی روحی شد و به عرفان روی آورد. البته داستانهایی هم در این باره وجود دارد که درستی آنها از نظر تاریخی مشخص نیست.
چیزی برای خدا بدهید!
معروفترین روایتی که در ارتباط با دگرگونی احوالات عطار نیشابوری وجود دارد این است که روزی در دکان خود مشغول به معامله بود که درویشی به آنجا رسید. درویش چند بار با گفتن جمله «چیزی برای خدا بدهید» از عطار کمک خواست. ولی او به درویش چیزی نداد درویش گفت: «ای خواجه تو چگونه میخواهی از دنیا بروی؟» عطار گفت: «همانگونه که تو از دنیا میروی. درویش گفت: «تو میتوانی مانند من بمیری؟» سپس کاسه چوبی خود را زیر سر نهاد و با گفتن کلمه الله از دنیا رفت!
عطار چون این را بدید به شدت آشفته گشت و از دکان خارج شد و راه زندگی خود را برای همیشه تغییر داد. او دست از کسب و کار کشید و به نزد رکنالدین درآمد که از عارفان نامی آن زمان بود. به دست او توبه کرد و به ریاضت و مجاهدت با نفس مشغول شد.
سفر طولانی عطار نیشابوری
عطار نیشابوری چند سالی را در خدمت رکنالدین سپری کرد و پس از آن، عمر خود را به سالکان طریقت در سفر گذراند. فریدالدین از مکه تا میانرودان به مسافرت پرداخت و در این سفرها بسیاری از مشایخ و بزرگان زمان خود را زیارت کرد. وی سرانجام همزمان با حمله مغول به خراسان، جانش را از دست داد. آثار زبانزد عطار اسرارنامه، الهینامه، مصیبتنامه، مختارنامه، دیوان اشعار، تذکرهالاولیا و منطقالطیر است.